عنوان کتاب: چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانهها تشخیص دهیم
نویسنده: ریچارد پُل و لیندا اِلدر
تقریباً همۀ رسانههای جهان مدعیاند که گزارشهای خبریشان را به صورت مستقل، بیطرفانه، و محققانه تولید میکنند. مدعیاند که صرفاً به گزارش و توصیف «واقعیت عینی» میپردازند و از هر گونه نتیجهگیری و قضاوت پرهیز میکنند. از سوی دیگر، ادعا میکنند که رسانههای رقیب این واقعیتها را به نحو توطئهآمیز تحریف کرده و به آن جهت میدهند.
آیا این مدعا درست است؟ آیا رسانۀ مستقل و بیطرف وجود دارد؟ ظاهراً پاسخ این پرسشها منفی است. رسانهها، حتی اگر (بر فرض محال) از صاحبانشان و از حکومتها تأثیر نپذیرند، از فرهنگ و نظرگاه مخاطبانشان تأثیر میپذیرند. پوشش خبری غالب در یک جامعه بر اساس اصلهای زیر عمل میکند:
- «ماجرا از نظرگاه ما (و جامعۀ ما) چنین به نظر میرسد؛ بنابراین، ماجرا چنین است.»
- «این واقعیتها باورهای ما را تأیید میکنند؛ بنابراین، اینها مهمترین واقعیتها هستند.»
- «این کشورها با ما دوست نیستند؛ بنابراین، این کشورها شایستۀ انتقادند.»
- «این گزارشها بیشترین جذابیت یا هیجان را برای خوانندگان ما دارند؛ بنابراین، اینها مهمترین گزارشهای خبریاند.»
کسانی که خبرها را نقّادانه دنبال میکنند تکتکِ این اصلها را معکوس میکنند. کتاب چگونه سوگیری و تبلیغات را در رسانهها تشخیص دهیم نحوۀ انجام این کار را توضیح میدهد و بنابراین تأثیر سوگیری و تبلیغات بر اندیشیدنِ افراد را کاهش میدهد.
فهرست مطالب
سخنی با خواننده
دموکراسی و رسانههای خبری
افسانههایی که بر منطق رسانههای خبری سرپوش میگذارند
سوگیری و بیطرفی در رسانههای خبری
انواع بیطرفی
تشخیص سوگیری در جریان غالبِ رسانهای
تبلیغات و نگارش گزارش خبری
محافظت از مخاطبان خودی در برابر احساس گناه
ترویج اندیشیدنِ جامعهمحور
جهتدهی به گزارشها برای طرفداری از دیدگاههای برگزیده
چگونه از گزارشهای خبری متعارف و تبلیغات اطلعات مفید بیرون بکشیم
گامهایی که باید برداریم تا به مصرفکنندهی سنجشگر «خبرها» تبدیل شویم
آگاهی رسانهها از سوگیری رسانهای
حساسیت به آگهیدهندگان
حساسیت به منافع قدرتمند
حساسیت به رقیبان
سوگیری به سمت چیزهای «تازه» و «جنجالی»
مصرف کنندگان سنجشگر خبرها
آیا اصلاح رسانههای خبری امکانپذیر است؟
آیا پدیده آمدن «جامعهی سنجشگر» امکانپذیر است؟
دیدگاههای غالب و مخالف: یافتن منبعهای اطلاعاتی متفاوت
تبدیل شدن به اندیشهورز مستقل
رویدادهای دفن شده، نادیده گرفته، یا کم گزارششده
چکیده
استفاده از اینترنت
نمونههایی دیگر از منبعهای خبری متفاوت
سخن پایانی